Cảm Biến Oxy Là Gì? Cấu Tạo, Nguyên Lý, Cách Đo Kiểm Và Sửa Chữa
Cảm biến Oxy (Oxygen sensor) có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc vận hành động cơ và yếu tố bảo vệ môi trường. Nó là cảm biến chính đo lưu lượng Oxy trong khí thải chuyển tín hiệu xung điện đến cho ECU nhằm báo cho nó biết lượng xăng phun vào đang bị nhiều hay ít.
Cảm biến Oxy thường làm việc trong môi trường khắc nghiệt nên rất dễ hư hỏng dẫn đến nhiều lỗi lớn về động cơ như bỏ máy, mùi xăng sống, tiêu hao nhiều nhiên liệu. Chính vì vậy việc tìm hiểu để biết và khắc phục hư hỏng của nó là vấn đề người lái xe phải đặc biệt chú ý.
Mục Lục
Cảm biến oxy là gì?
Cảm biến Oxy hay cảm biến khí thải là một thiết bị điện tử có tác dụng đo nồng độ oxy còn sót lại trong khí thải của ô tô, nhằm giúp động cơ điều chỉnh mức độ phun nhiên liệu phù hợp. Điều này giúp đảm bảo hiệu suất vận hành mà vẫn tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn về khí thải. Hệ thống đèn sẽ bật sáng để cảnh báo trong trường hợp có bộ phận bị trục trặc.
Phân loại
Nếu phân loại vị trí lắp đặt thì cảm biến oxy có 2 loại:
- Cảm biến Oxy 4 dây được lắp đặt trước bầu lọc Catalyst.
- Cảm biến Oxy 3 dây được lắp đặt sau bầu lọc Catalyst.
Bài viết tham khảo:
Tổng quan các loại cảm biến trên xe ô tô
Cảm Biến Kích Nổ Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Sửa Chữa Hư Hỏng
Tác dụng của cảm biến khí thải trên ô tô
- Tác dụng chính của cảm biến Oxy là cung cấp giá trị nồng độ Oxy có trong khí thải rồi truyền tín hiệu đến hộp ECU, từ đó hộp nhận biết được lượng hòa khí trong khí thải dư hay thiếu từ đó hiệu chỉnh lượng nhiên liệu phun và thời gian đánh lửa hợp lý.
- Cảm biến Oxy giúp giảm thải các khí độc hại có trong khí thải như: CO2, NOx, SOx dẫn đến bảo vệ môi trường hơn.
- Nó giúp tối ưu công suất làm việc của động cơ giúp giảm tiêu hao nhiên liệu từ đó bảo vệ túi tiền của chủ xe.
Cấu tạo và nguyên lý làm việc cảm biến Oxy
Cấu tạo
Nếu phân loại theo đặc điểm cấu tạo thì cảm biến ô xy được chia làm 2 loại:
- Cảm biến nung nóng (heated): là cảm biến dùng biến trở nhiệt, có thể thay đổi điện trở theo nhiệt độ nóng của khí thải, nên cảm biến dễ dàng làm việc ở mức nhiệt cao từ 300 – 350 độ C.
- Cảm biến không nung nóng (unheated): loại cảm biến không lắp biến trở nhiệt nên cần thời gian từ 1 – 2 phút khi nóng máy nhiệt độ đạt ngưỡng làm việc của cảm biến thì nó mới đo được. Vì vậy một số xe khởi động khi nguội máy nó phải tự bù ga để động cơ nhanh đạt đến nhiệt độ cần thiết.
Nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của cảm biến oxy thực hiện theo quy trình như sau:
- Khí xả từ động cơ sẽ lần lượt đi qua đường ống đã lắp đặt cảm biến oxy, tiếp xúc với đầu dò cảm biến. Lúc này, thiết bị phát sinh ra dòng điện thế có tỷ lệ nghịch với lượng oxy có trong khí thải và truyền tín hiệu về ECU.
- Khi lượng oxy thải ra cao, dòng điện thế sẽ đạt mức 0.1V. Trong khi đó, lượng oxy thải ra thấp thì dòng điện sẽ đạt mức 0.9V. Khi có số liệu cụ thể của dòng điện, ECU sẽ tự động điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu hợp lý để lượng xăng đạt mức độ lý tưởng. Từ đó nâng cao hiệu suất làm việc của động cơ.
Những nguyên nhân và dấu hiệu lỗi cảm biến khí thải
Nguyên nhân hư hỏng
Cảm biến Oxy đặt lắp đặt ở ống Pô xe nên thường hoạt động ở môi trường khắc nghiệt dẫn đến tuổi thọ cảm biến thường bị giảm sút nghiêm trọng, chính vì vậy việc thay thế cảm biến không rõ nguồn gốc dẫn đến chất lượng không đảm bảo cảm biến càng dễ hư hỏng hơn.
Cảm biến Oxy lỗi cũng có thể do chuột cắn dây điện hoặc bị mu ve giắc kết nốt, vì vậy nên vệ sinh thường xuyên giắc điện của cảm biến
Dấu hiệu nhận biết lỗi cảm biến khí thải
Một số dấu hiệu đặc trưng hư hỏng cảm biến Oxy theo kinh nghiệm của Hopdieukhien.com là:
- Xe có mùi xăng sống nồng nặc: khi bạn đỗ xe một chỗ nổ máy mà khí thải có mùi xăng thối nồng nặc xung quanh rất có thể cảm biến Oxy đã bị hỏng.
- Động cơ bị bỏ máy ngẫu nhiên: nếu động cơ I 4 máy thẳng thì động cơ sẽ bị bỏ máy ngẫu nhiên không theo quy luật nào, còn động cơ V6 hay V8 thì bị hư hỏng cảm biến Oxy vế bên nào thì bị bỏ máy vế bên đó.
- Xe đi bị hao xăng: lượng nhiên liệu phun quá nhiều mà cháy không hết dẫn đến nhiên liệu bị tiêu hao đi rất nhiều
- Công suất động cơ giảm đáng kể, xe bị ì máy khó tăng tốc.
- Đèn Check Engine sáng liên tục, đọc lỗi bằng máy báo những mã lỗi:
- Lỗi mạch cảm biến oxy: Thông tin hiển thị – Oxygen Sensor Cycle Fault:
- Lỗi cảm biến điện áp thấp: Thông tin hiển thị mã lỗi P0137 – Oxygen Sensor Low Voltage:
- Lỗi cảm biến điện áp cao: Thông tin hiển thị mã lỗi P0138 – Oxygen Sensor High Voltage:
- Lỗi cảm biến phản hồi chậm: Thông tin hiển thị mã lỗi P0133 – Oxygen Sensor Slow Response:
- Lỗi nhiên liệu nghèo cảm biến nhánh A/B: Thông tin hiển thị mã lỗi P0171 – Oxygen Sensor System Too Lean Fault Bank A/B.
- Lỗi nhiên liệu giàu cảm biến nhánh A/B: Thông tin hiển thị mã lỗi P0172 – Oxygen Sensor System Too Rich Fault Bank A/B.
Cách kiểm tra cảm biến Oxy
Với phương pháp kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng VOM chúng ta sẽ đo giá trị điện trở cảm biến trong khoảng 6 – 13 Ohm.
Với phương pháp dùng máy chuẩn đoán chúng ta sẽ theo dõi thông số hoạt động hiện tại của cảm biến trong mục Datalist, thông số tiêu chuẩn của cảm biến Oxy số 1 là 0.1 – 0.9V còn của cảm biến số 2 luôn ổn định 0.45V. Nếu giá trị cảm biến ngoài mức tiêu chuẩn này thì cảm biến đã có dấu hiệu hư hỏng.
Các bước sửa chữa cảm biến Oxy
Sau quá trình kiểm tra cảm biến phía trên ta xác định cảm biến Oxy đã có dấu hiệu hư hỏng, để sửa chữa cảm biến ta làm theo cách bước như sau:
Bước 1: Tháo giắc cảm biến và cảm biến ra ngoài vệ sinh sạch sẽ bằng dung dịch RP7 sau đó lắp đặt lại cẩn thận rồi thử lại
Bước 2: Dùng đồng hồ vạn năng VOM đo thông mạch dây điện từ cảm biến đến hộp ECU xem có bị đứt hay bị chập không, sau đó bấm lại chân giắc cho chắc chắn rồi lắp đặt lại
Bước 3: Nếu sau 2 bước trên mà cảm biến vẫn chưa hết lỗi thì bạn nên thay thế cảm biến chính Hãng để động cơ được làm việc được hiệu quả nhất.
Trên đây là toàn bộ thông tin về cảm biến Oxy mà hopdieukhien.com tổng hợp lại được từ kinh nghiệm sửa chữa điện Ô tô, rất mong những chia sẻ này hữu ích với bạn. Nếu bạn cần thông tin về các loại hộp đen, hộp ECU, TCU, ABS, BCM của các loại xe Đức xin vui lòng liên hệ:
Các sản phẩm tham khảo:
Thông tin liên hệ: Tám Thu Workshop
Địa chỉ: 168 Phúc Minh, Phúc Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Hotline: 0977.889.159
Website: www.hopdieukhien.com
